کودکان همواره نیروی کار ارزان به شمار می روند،و دستان کوچک بسیاری از آنان با سختی- های کار آشناست. فشار فقر و تنگدستی باعث می شود که برخی خانواده ها، برای تأمین مخارج زندگی،کودکان خود را وادار به کار کنند. کار کودک مسئله ای است که از دیرباز در تمام جوامع بشری وجود داشته و از جنبه های مختلفی به آن نگاه شده است. زمانی که کودک برای کار از خانه خارج می شود، هیچ تضمینی برای حفظ او از آسیب های اجتماعی وجود ندارد، و زندگی این کودک در این حالت، دستخوش تغییرات زیادی میشود. این روند، فرصت تحصیل،آموزش و بازی را از کودکان گرفته وباعث از بین رفتن خلاقیت در او می شود، وآسیب های جدی جسمی و روانی را به همراه دارد.
نقاشی و یا تصویرسازی، وسیله ای است که کودک می تواند به کمک آن، نوعی ارتباط روحی با دیگران برقرار کند. بنا براین می توان از این طریق به روحیات، تمایلات و شخصیت او پی برد.
پژوهش حاضر، به منظور بررسی عواطف و حالات درونی کودکان کار انجام شده و بدین منظور از روش« بداهه سازی» استفاده شده است که می تواند اعماق درونی روح کودک را بیشتر و روشن تر نمایان کند.
بداهه سازی به نسبت روش هایی که تا کنون در این راستا انجام شده است ، روش بسیار مناسب تری به نظر می رسد و می تواند به عنوان روشی جدید برای آزمون های روانشناسی وروانکاوی مورد استفاده قرار گیرد.
عنوان صفحه
۱-۱- هنر چیست؟………………………………………………………………………………………………………. ۱
۱-۱-۱- هنر در تفکر دینی و عرفانی……………………………………………………………….. ۳
۱-۱-۲- هنر از منظر فلاسفه و متفکرین ………………………………………………………….. ۹
۱-۲- هنر مند کیست؟ ……………………………………………………………………………………………… ۱۱
۱-۳- دنیای جدید …………………………………………………………………………………………………….. ۱۴
۱-۴- خلاقیت ………………………………………………………………………………………………………….. ۱۷
۱-۴-۱- نظریه های مختلف آفرینشگری ………………………………………………………… ۱۹
۱-۴-۲- شرایط آفرینشگری…………………………………………………………………………….. ۲۴
۱-۴-۳- آفرینشگر ………………………………………………………………………………………….. ۲۶
۱-۵- خیال ………………………………………………………………………………………………………………. ۲۷
۱-۶- الهام ……………………………………………………………………………………………………………….. ۳۶
۱-۶-۱- الهام ماده خام آفرینشگری ……………………………………………………………….. ۴۱
۱-۷- ناخودآگاه ………………………………………………………………………………………………………… ۴۵
۱-۷-۱- رویا ………………………………………………………………………………………………….. ۵۵
۱-۷-۲- نماد ………………………………………………………………………………………………….. ۵۹
۱-۷-۳- سمبولیسم………………………………………………………………………………………….. ۶۵
۱-۷-۴- ذن …………………………………………………………………………………………………… ۶۹
۲-۱- بداهه سازی چیست؟ ……………………………………………………………………………………………
۲-۲- بداهه سازی در هنر …………………………………………………………………………………………. ۸۲
۲-۲-۱- سوابق تاریخی بداهه سازی ……………………………………………………………….. ۸۷
۳-۱- فرآیند نقاشی کودک …………………………………………………………………………………….. ۱۱۰
۳-۱-۱- مراحل تکاملی نقاشی کودک……………………………………………………………. ۱۱۱
۳-۲- مراحل رشد ذهنی کودک ……………………………………………………………………………… ۱۱۳
۳-۳- نقاشی کودک از نظر روانشناختی……………………………………………………………………. ۱۱۷
۴-۱- کودکان کار …………………………………………………………………………………………………. ۱۳۰
۴-۲- مراحل تصویرسازی کودکان کار……………………………………………………………………. ۱۳۵
۴-۲-۱- انتخاب رنگ ………………………………………………………………………………….. ۱۳۵
۴-۲-۲- تصویرسازی …………………………………………………………………………………… ۱۴۵
۴-۳- تصویرسازی کودکان معمولی ……………………………………………………………………….. ۱۶۱
۴-۴- تطبیق آثار کودکان کار و کودکان معمولی…………………………………………………….. ۱۶۷
نتیجه گیری ………………………………………………………………………………………………… ۱۶۸
فهرست تصاویر……………………………………………………………………………………………………
فهرست اعلام……………………………………………………………………………………………………..
کتابشناسی …………………………………………………………………………………………………………
گزارش پروژه عملی……………………………………………………………………………………………..
تصاویر پروژه عملی……………………………………………………………………………………………..
کتاب:
- آرناسن . یوروارد و هاروارد – تاریخ هنر نوین – محمد تقی فرامرزی – چاپ اول – انتشارات زرین و نگاه – تهران ۱۳۶۷
- بهشتی زاده . احمد – اسلام و حقوق کودک – چاپ دوم – دارالتبلیغ اسلامی – قم ۱۳۵۳
- بینایی . سعید – هنر در نظر افلاطون – چاپ اول – فرهنگستان هنر – تهران ۱۳۸۳
- تالبوت . مایکل – جهان هولوگرافیک – داریوش مهرجویی – چاپ هفتم – انتشارات هرمس – تهران ۱۳۸۷
- توماس . گلین . وی و آنجل . ام . جی . سیلک – مقدمه ای بر روانشناسی کودکان – عباس مخبر – چاپ اول – انتشارات طرح نو – تهران ۱۳۷۰
- خاتمی . محمود – اشاره ای به زیباشناسی از منظر پدیدارشناسی – چاپ اول – فرهنگستان هنر – تهران ۱۳۸۳
مقدمه
مبحث استیفاء در جلد اول قانون مدنی آقای دکتر حسن امامی در کتاب «ضمان قهری» آمده است و به معنی بهره‌مند شدن کسی از عمل دیگری یا منفعت بردن از مال غیر می باشد که مواد ۳۳۶ و ۳۳۷ قانون مدنی به آن مبحث اختصاص دارد.
ماده ۳۳۶- «هر گاه کسی بر حسب امر دیگری اقدام به عملی نماید که عرفاً برای آن عمل اجرتی بوده یا آن شخص عادتاً مهیای آن عمل باشد عامل مستحق اجرت عمل خود خواهد بود مگر اینکه معلوم شود قصد تبرع داشته است.»
ماده ۳۳۷- «هر گاه کسی بر حسب اذن صریح یا ضمنی از مال غیر استیفاء منفعت کند صاحب مال مستحق اجرت المثل خواهد بود مگر اینکه معلوم شود اذن در انتفاع مجانی بوده است.»
این مواد که از منابع فقهی گرفته شده است در فقه گسترده‌ای وسیع تر از مواد پیش بینی شده در قانون دارد و با عناوینی نظیر «منع اکل مال به باطل، ضمان ید، ضمان امر، امر معاملی، ضمان مقبوض به عقد فاسد، قاعده احترام» مورد بحث قرار گرفته است.
در حقوق رم و حقوق غرب استیفاء را تحت عنوان «دارا شدن غیر عادلانه» طبقه بندی نموده و گفته‌اند:«این طبیعتاً غیر منصفانه است که کسی از طریق زیان دیگری دارا شود.» بنابراین عناوین فرعی دیگر را مثل «ایفای ناروا» و «اداره مال غیر» و «استفاده بلا‌جهت» را نیز شامل می شود.
«از نظر حقوقی مبنای واقعی استیفاء اجرای عدالت و احترام به عرف و نیازهای عمومی است یعنی در هر کجا که شخص از مال یا کار دیگری استفاده می کند و قرار دادی باعث ایجاد دینی برای استفاده کننده نمی شود و کار او نیز زیر عنوان غصب و اتلاف و تسبیب قرار نمی گیرد، قانونگذار استفاده کننده را ملزم به پرداخت اجرت المثل می کند
فهرست مطالب
مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………….. ۱
چکیده کار تحقیقی ………………………………………………………………………………………………………… ۷
پیشینه تاریخی ……………………………………………………………………………………………………… ۱۰
نتیجه ………………………………………………………………………………………………………………….. ۱۷
فصل اول : استیفاء از عمل شخص ……………………………………………………………………………. ۲۲
بخش نخست – کلیات …………………………………………………………………………………………………. ۲۳
گفتار اول – تعاریف و تهدید موضوع …………………………………………………………………………………. ۲۳
گفتار دوم – ماهیت استیفاء …………………………………………………………………………………………….. ۲۹
گفتار سوم – مبانی فقهی و قانونی ………………………………………………………………………………………. ۳۵
نتیجه …………………………………………………………………………………………………………………………… ۴۶
بخش دوم : شرایط و آثار ……………………………………………………………………………………… ۵۵
گفتار اول – روابط معرفین ……………………………………………………………………………….. ۵۵
گفتار دوم – شرایط مربوط به امر و عمل ……………………………………………………………….. ۶۱
فصل دوم : استیفاء از سال غیر ………………………………………………………………………………. ۷۷
بخش نخست – کلیات ………………………………………………………………………………………………………… ۷۸
گفتار اول – تعاریف ………………………………………………………………………………………………………………. ۷۸
گفتار دوم – کلیات ……………………………………………………………………………………………………………. ۷۸
بخش دوم – مبانی فقهی و قانونی ……………………………………………………………………………….. ۷۹
گفتار اول – مبانی فقهی ……………………………………………………………………………………………………… ۷۹
گفتار دوم – مبانی قانونی ………………………………………………………………………………………………….. ۸۹
بخش سوم : شرایط و احکام و آثار ………………………………………………………………………….. ۹۰
گفتار اول – شرایط تحقق استیفاء از اموال دیگری ………………………………………………………………… ۹۰
گفتار دوم – احکام استیفاء در اموال دیگری …………………………………………………………………………. ۱۰۶
گفتار سوم – آثار استیفاء از اموال دیگری …………………………………………………………………………… ۱۱۱
گفتار چهارم – فروض قابل بررسی در استیفاء ……………………………………………………………………. ۱۲۱
گفتار پنجم – نحوه اثبات حق و صدور حکم ۱۲۳
منابع و مآخذ……………………………………………………………………………………………………… ۱۳۰
منابع و مآخذ
۱- قرآن مجید
۲- امامی دکتر حسن، حقوق مدنی، جلد اول، کتابفروشی اسلامیه، سال ۱۳۵۶٫
۳- امامی دکتر حسن، حقوق مدنی، جلد دوم، کتابفروشی اسلامیه، سال ۱۳۵۶٫
۴- اخلاقی، دکتر بهروز، اظهارنظر حقوقی، مورخ ۱۰/۱۰/۱۳۶۳٫
۵- انصاری شیخ مرتضی، مکاسب، چاپ تبریز، انتشارات اطلاعات، چاپ ۱۳۷۵ هجری.
۶- بروجردی عبده محمد، کلیات حقوق اسلامی، انتشارات دانشگاه تهران چاپ دوم، ۱۳۲۹ هـ.ش.
۷- جعفری لنگرودی دکتر محمد جعفر، دایره المعارف حقوق مدنی و تجارت، جلد اول، انتشارات مشعل آزادی، سال ۱۳۵۷٫
مقدمه
اهمیت فضای سبز و جنگل برای انسان
بشر از روزی که در کره زمین زیست خود را شروع کرد، شروع به استفاده از منابع طبیعی، جنگلها و مراتع جهت تأمین نیازهای خود نمود بطوریکه از میوه، چوب، جهت تغذیه، سوخت… استفاده نمود. که با توجه به روند افزایش این مسئله نیز افزایش یافت.
بطوریکه در قرن ۱۸ و ۱۹ بسیاری از کشورهای اروپایی و آفریقایی تا ۹۵% درآمد کشورشان از این طریق بدست می آید که باعث نابودی جنگلها و مراتع در بسیاری از این مناطق گردید.
الف- مشخصات اقلیمی
بعلت وسعت زیاد کشور و موقعیت خاص جغرافیایی آب و هوای مختلفی در نقاط مخلف کشور حکمفرما می باشد در تابستان هوا در فلات مرکزی ایران بسیار گرم می شود و از آنجایی که بسیاری از کوهها و مناطق اطراف شهرها بدون پوش گیانهای هستند و ساختمانها از آهن و بتون است بدن سبب گاهی دمای محیط به ۵۰ درجه سانتیگراد می رسد.
در منطقه جنوبی کشور بعلت بالا بودن رطوبت نسبی محیط گاهی وضع بخصوص برای افراد مسن و مریض خطرناک می شود بطوری که در مرداد ماده ۱۳۵۶ دمای محیط به ۵۰ درجه سانتیگراد و رطوبت نسبی محیط به ۹۵% رسید که باعث تلف شدن تعداد بسیاری از افراد گردید. در شمال ایران آب و هوا ملایم است و تابستانها بر عکس منطقه مرکزی زیاد گرم نمی شود.
فهرست مطالب
عنوان صفحه
- مقدمه ………………………………………………………………………………………………………………. ۱
- فصل اول کلیات ………………………………………………………………………………………………… ۴
- اهداف کلینیک …………………………………………………………………………………………………… ۵
- آشنایی با امکانات و اجزای لازم برای یک کلینیک گیاه پزشکی ……………………………………… ۷
- طرز جمع آوری نمونه و ارسال نمونه جهت تشخیص بیماریهای گیاهی …………………………… ۷
- مشخصات نمونه خوب ………………………………………………………………………………………… ۸
- اصول جمع آوری گیاهان ……………………………………………………………………………………… ۹
- تهیه اسلاید موقت میکروسکوپی …………………………………………………………………………… ۱۲
- آشنایی با آزمایشگاه تشخیص آفت ……………………………………………………………………….. ۱۴
- طرز جمع آوری نمونه و ارسال نمونه آفات به آزمایشگاه ……………………………………………. ۱۶
- نمونه برداری از حشرات جونده ……………………………………………………………………………. ۱۸
- طریقه شمارش حشرات روی نباتات ……………………………………………………………………… ۱۸
- اتاله کردن نهایی پروانه ………………………………………………………………………………………. ۲۱
- برچسبهای نمونه حشرات …………………………………………………………………………………… ۲۳
- نکاتی که باید در موقع کاشت درختان رعایت کنیم ……………………………………………………. ۲۴
- هرس درختان…………………………………………………………………………………………………… ۲۵
- برخی درختچه‌ها و درختان خیابانی……………………………………………………………………….. ۲۷
- برخی از آفات مهم درختان فضای سبز ………………………………………………………………….. ۳۳
- برخی بیماریهای گیاهان زینتی فضای سبز ……………………………………………………………….. ۴۷
- مصرفی یک بیماری مهم در گیاهان فضای سبز – مرگ نارون ……………………………………… ۴۹
- معرفی برخی علف‌های هرز موجود در فضای سبز و روشهای کنترل آنها ……………………… ۵۱
- روشهای انتشار و گسترش علف‌های هرز در چمن …………………………………………………. ۵۹
- انواع علف کش ها ……………………………………………………………………………………………. ۶۱
- لیست بیماریهای مهم تهران و اطراف آن ………………………………………………………………… ۶۵
- لیست آفات مهم تهران و اطراف آن ………………………………………………………………………. ۶۶
- لیست علف‌های هرز مهم تهران و اطراف آن …………………………………………………………… ۶۷
- فصل دوم – گزارش کارآموزی……………………………………………………………………………… ۶۸
- درخت صنوبر و انواع آن ……………………………………………………………………………………. ۶۹
- آفات مهم صنوبر …………………………………………………………………………………………………..
- پروانه گالزای صنوب …………………………………………………………………………………………. ۸۷
- پروانه برگخوار صنوبر ………………………………………………………………………………………… ۸۹
- کرم ریشه خوار صنوبر………………………………………………………………………………………… ۹۰
- پروانه دم چنگالی بزرگ صنوبر……………………………………………………………………………… ۹۲
- پروانه مینوز صنوبر ……………………………………………………………………………………………. ۹۵
- سوسک برگخوار صنوبر ……………………………………………………………………………………… ۹۶
- پروانه گالزای صنوبر ………………………………………………………………………………………….. ۹۸
- شته گال کوزه‌ای صنوبر……………………………………………………………………………………… ۱۰۰
- شته گال کیسه‌ای صنوبر……………………………………………………………………………………… ۱۰۲
- شته گال مارپیچی صنوبر …………………………………………………………………………………… ۱۰۴
- شته گال تاج خروسی صنوبر ……………………………………………………………………………… ۱۰۶
- شته مومی صنوبر …………………………………………………………………………………………….. ۱۰۷
- سوسک شاخدار صنوبر …………………………………………………………………………………….. ۱۰۸
- سوسک شاخک بلند خالدار صنوبر ………………………………………………………………………. ۱۱۱
- سوسک مینوزی صنوبر ……………………………………………………………………………………… ۱۱۳
- بیماریهای مهم صنوبر………………………………………………………………………………………………
- لکه برگی صنوبر………………………………………………………………………………………………. ۱۱۵
- بیماری فتیله نارنجی صنوبر………………………………………………………………………………… ۱۱۶
- بیماری لکه قهوه‌ای برگ صنوبر…………………………………………………………………………… ۱۱۸
- منابع…………………………………………………………………………………………………………….. ۱۲۰
منابع مورد استفاده
مقدمه
اهمیت فضای سبز و جنگل برای انسان
بشر از روزی که در کره زمین زیست خود ا شروع کرد، شروع به استفاده از منابع طبیعی، جنگلها و مراتع جهت تأمین نیازهای خود نمود بطوریکه از میوه، چوب، جهت تغذیه، سوخت . . . استفاده نمود. که با توجه به روند افزایش این مسئله نیز افزایش یافت.
بطوریکه در قرن ۱۸ و ۱۹ بسیاری از کشورهای اروپایی و آفریقایی تا ۹۵% درآمد کشورشان از این طریق بدست می آید که باعث نابودی جنگلها و مراتع در بسیاری از این مناطق گردید.
الف- مشخصات اقلیمی
بعلت وسعت زیاد کشور و موقعیت خاص جغرافیایی آب و هوای مختلفی در نقاط مخلف کشور حکمفرما می باشد در تابستان هوا در فلات مرکزی ایران بسیار گرم می شود و از آنجایی که بسیاری از کوهها و مناطق اطراف شهرها بدون پوش گیانهای هستند و ساختمانها از آهن و بتون است بدن سبب گاهی دمای محیط به ۵۰ درجه سانتیگراد می رسد.
در منطقه جنوبی کشور بعلت بالا بودن رطوبت نسبی محیط گاهی وضع بخصوص برای افراد مسن و مریض خطرناک می شود بطوری که در مرداد ماده ۱۳۵۶ دمای محیط به ۵۰ درجه سانتیگراد و رطوبت نسبی محیط به ۹۵% رسید که باعث تلف شدن تعداد بسیاری از افراد گردید. در شمال ایران آب و هوا ملایم است و تابستانها بر عکس منطقه مرکزی زیاد گرم نمی شود.
ب- وضع خاک
با آنکه ایران کشوری وسیع است ولی فقط قسمتی از این خاک قبل استفاده و بهره برداری می باشد سطح وسیعی از مملکت را کوههای عظیم بدون پوشش گیاهی تشکیل می دهدو که از آن قسمت که قابل استفاده است بهره برداری اصلی به عمل نمی آید.
فهرست مطالب
عنوان صفحه
- مقدمه ………………………………………………………………………………………………………………. ۱
- فصل اول – کلیات ……………………………………………………………………………………………… ۲
- اهداف کلینیک …………………………………………………………………………………………………… ۴
- آشنایی با امکانات و اجزای لازم برای کلینیک گیاهپزشکی ……………………………………………. ۵
- بررسی و تشخیص آفات و بیماریهای ارسال شده به آزمایشگاه ……………………………………… ۶
- طرز جمع آوری نمونه و ارسال نمونه جهت تشخیص بیماریهای گیاهپزشکی …………………… ۶
- مشخصات نمونه خوب ………………………………………………………………………………………… ۶
- اصول جمع آوری گیاهان ……………………………………………………………………………………… ۹
- تهیه اسلاید موقت میکروسکوپی …………………………………………………………………………… ۱۰
- آشنایی با آزمایشگاه تشخیص آفت ……………………………………………………………………….. ۱۲
- طریقه سنجاق زدن به حشرات در کلینیک ……………………………………………………………….. ۱۴
- اتاله کردن حشرات ……………………………………………………………………………………………. ۱۸
- جمع آوری لارو حشرات ………………………………………………………………………………….. ۱۹
- انتخاب درختان و درختچه‌های زینتی …………………………………………………………………….. ۲۱
- تعریف درخت و درختچه …………………………………………………………………………………… ۲۳
- نکاتی که باید در موقع کاشت درختان رعایت کنیم ……………………………………………………. ۲۴
- گروه بندی درختان از نظر تفاوت در سرعت رشد، ابعاد و بافت تاج …………………………….. ۲۵
- هرس درختان ………………………………………………………………………………………………….. ۲۶
- برخی درختچه‌ها و درختان خیابانی ………………………………………………………………………. ۳۱
- برخی از آفات مهم درختان فضای سبز ………………………………………………………………….. ۴۰
- برخی بیماریهای مهم گیاهان زینتی فضای سبز …………………………………………………………. ۴۴
- معرفی برخی علف‌های هرز موجود در فضای سبز و روشهای کنترل آنها ……………………… ۵۱
- روشهای انتشار و گسترش علف‌های هرز در چمن …………………………………………………. ۵۱
- روشهای جلوگیری از گسترش علف‌های هرز در چمن …………………………………………….. ۵۱
- کنترل علف‌های هرز قبل از کاشت چمن ………………………………………………………………… ۵۲
- کنترل‌های علف‌های هرز پس از کاشت چمن ………………………………………………………….. ۵۲
- انواع علف کش‌ها ……………………………………………………………………………………………… ۵۴
- لیست بیماریهای مهم تهران و اطراف آن ………………………………………………………………. ۵۷
- لیست آفات مهم تهران و اطراف آن ………………………………………………………………………. ۵۸
- لیست علف‌های هرز مهم تهران و اطراف آن …………………………………………………………… ۵۹
- فصل دوم – گزارش کارآموزی ……………………………………………………………………………. ۶۰
- درخت و بید و انواع آن ……………………………………………………………………………………… ۶۱
- آفات مهم بید ……………………………………………………………………………………………………….
- شته بید …………………………………………………………………………………………………………… ۷۳
- شته سیاه بید …………………………………………………………………………………………………….. ۷۵
- شته خالدار بید …………………………………………………………………………………………………. ۷۶
- سپردار بید ………………………………………………………………………………………………………. ۷۷
- سپردار سفید بید ……………………………………………………………………………………………….. ۷۸
- کرم خاردار بید ………………………………………………………………………………………………… ۷۹
- کنه گالزای بید ………………………………………………………………………………………………….. ۸۱
- لیسه بید …………………………………………………………………………………………………………. ۸۲
- پروانه سفید بید ………………………………………………………………………………………………… ۸۳
- سنگ بید ………………………………………………………………………………………………………… ۸۵
- سوسک شاخک بلند بید………………………………………………………………………………………. ۸۶
- سوسک برگخوار بید ………………………………………………………………………………………….. ۸۸
- زنبور گالزای برگ بید ………………………………………………………………………………………… ۹۰
- بیماریهای مهم بید ……………………………………………………………………………………………….
- آنتراکنوز بید …………………………………………………………………………………………………….. ۹۲
- زنگ بید …………………………………………………………………………………………………………. ۹۳
- لکه سیاه بید …………………………………………………………………………………………………….. ۹۴
- سفیدک برونی بید …………………………………………………………………………………………….. ۹۶
- منابع………………………………………………………………………………………………………………. ۹۸
منابع مورد استفاده
۱- مجتمع آموزش عالی پردیس ابوریحان- جزوه آفات و بیماری های گیاهی
۲- واحد علوم تحقیقات – جزوه آفات شهری و گیاهان زینتی و روشهای مبارزه با آنها
۳- معاونت فضای سبز-حفظ نباتات – جزوه سازمان پارکها و فضای سبز شهر تهران
۴- حوزه معاونت فضای سبز-مرکز آموزش گل و گیاه – جزوه نکاتی چند پیرامون نگهداری فضای سبز
۵- دکتر امانی-منوچهر – مقاله/ مرداد۱۳۸۳
۶- ادلین هربرت -ترجمه:مهندس نصری،مهندس علایی – کتاب درختان
۷- مهندس کریمی – کتاب فرهنگ رستنی ها
مقدمه
الزام دولت به جبران خسارت اشخاص خصوصی به مسوولیت مدنی دولت تعبیر می شود. رساله حاضر این نوع از مسوولیت را مورد بررسی قرار می دهد. اما در تدوین این رساله از تقسیم بندی سنتی مسوولیت مدنی بر حسب ارکان آن (تقصیر، رابطه سببیت،خسارت) به طور کامل پیروی نشده است. بلکه، هدف این است که نشان داده شود مسوولیت دولت، یعنی الزام و تکلیفی که در برابر شهروندان دارد، و به تبع آن، مسؤلیت مدنی دولت، چه ارتباطی با غایت و نقش این نهاد در جامعه دارد. دلیل این امر هم ارتباط تنگاتنگ مسوولیت مدنی دولت با بحث مسوولیت و رسالت دولت در فلسفه سیاسی است که به طور قهری مبنا و مقوم مسوولیت مدنی دولت است. مسوولیت دولت همان رسالتی است که در برابر اشخاص تحت فرمانروایی خود بر عهده دارد. ترسیم خطوط اهداف دولت در برابر مردم نیز مستلزم تبیین و توضیح نظریه های سیاسی‌ای است که در توجیه منشاء و نیز اهداف یا رسالت دولت اقامه شده است. نقطه آغازین حرکت همان نحوه تأسیس دولت است و پاسخ به این پرسش که اقتدار سیاسی که بعدها تعریف خواهد شد، از کجا سرچشمه می گیرد. این پرسش با نظریه‌های مختلفی مانند قرارداد اجتماعی، تأسیس طبیعی دولت، نظریه های جامعه شناختی و اجبار طبقاتی، نظریه‌های کثر گرایانه پاسخ داده شده است. رسالت یا هدف از تأسیس دولت نیز به نقشی که دولت در زندگی اجتماعی انسانها ایفا می کند، باز می گردد. این نقش می‌تواند دفاع از آزادی های فردی، دفاع از اجتماع‌های درون جامعه و منافع جمعی، توزیع عادلانه ثروت، ترویج و تحکیم ایدئولوژی خاص و… باشد که در قالب مکتب های سیاسی مختلفی از قبیل لیبرالیسم، سوسیالیسم و مطلق‌گرایی و دیگر سنت‌های فکری بیان شده است. از سوی دیگر، هر رسالت ظرف خاص خود را می طلبد و اقتدار سیاسی که همان توانایی فرمانروایی بر جامعه سیاسی است، در ارتباط با هدف خود تنها در شکل خاصی از دولت توان رشد و بالندگی دارد. این شکلهای خاص نیز همان نحوه مشارکت انسانها در بخش سیاسی دولت، یعنی حکومت، است که با تقسیم بندی های مختلفی نظیر تقسیم به دموکراسی، الیگارشی، اریستوکراسی و … بیان شده است. رساله حاضر در وهله نخست درصدد اثبات این امر است که رسالت هر دولت یا به عبارت دیگر، مسئولیت دولت در برابر جامعه سیاسی تعیین کننده سیاست او در مسئولیت مدنی خود در برابر دیگر اشخاص است. زیرا به لحاظ ماهیت خاص دولت که بنابر نظر مشهور همه الزام‌ها یا از او سرچشمه می‌گیرد و یا به دست او ضمانت اجرا پیدا می‌کند، خود دولت است که حدود مسئولیت مدنی خویش را تعیین می‌کند. اما این نهاد در تعیین مسوولیت سیاسی یا رسالت خود نقشی ندارد و این جامعه سیاسی و در تحلیل نهایی مردم هستند که غایت و رسالت دولت را البته برای یک بار و همیشه تعیین می کنند.
فهرست مطالب
مقدمه
فصل اول : دولت و مسوولیت
بخش نخست: تعریف دولت و منشا آن
گفتار نخست: تعریف دولت
۱-۱) اجتماع سیاسی
۲-۱) اقتدار سیاسی
۳-۱) تعریف دولت
۴-۱) دولت مدرن
گفتار دوم: منشا دولت
۱-۲) دولت مبتنی بر رضایت
۱-۱-۲) نظریه سنتی دولت مبتنی بر رضایت
۲-۱-۲) نظریه قرارداد اجتماعی
۱-۲-۱-۲) نظریه قرارداد اجتماعی هابز
۲-۲-۱-۲) نظریه قرارداد اجتماعی لاک
۳-۲-۱-۲) نظریه قرارداد اجتماعی روسو
۲-۲) دولت به مثابه پدیده طبیعی
۱-۲-۲) ارسطو و دولت شهر طبیعی
۲-۲-۲) هگل و دولت اخلاقی
۳-۲-۲) بنتام و نظریه اصالت فایده
۳-۲) اجبار طبقاتی : منشا تشکیل دولت
۴-۲) نظریه های کثرت گرایانه راجع به دولت
۵-۲) منشا دولت در اسلام
بخش دوم : نقش دولت و مسوولیت
گفتار نخست: دولت لیبرال و مسوولیت
۱-۱) یونان باستان و عدالت طبیعی
۲-۱) هابز و عدالت قراردادی
۳-۱) بنتام و عدالت فایده گرا
۴-۱) کانت و عدالت مطلق
۵-۱) هگل و آمیزش منفعت و عدالت
۶-۱) نظریه عدالت رالز
۷-۱) نوزیک و اختیارگرایی در تعیین مفهوم عدالت
۸-۱) هایک و نفی عدالت
۹-۱) هابرماس: عدالت محصول کنش ارتباطی
نتیجه: انطباق بحث بر مسوولیت مدنی دولت
۱) ایالت کبک
۲) کشور کانادا
۳) جمهوری فرانسه
گفتار دوم: دولت سوسیال و مسوولیت
۱-۲) سوسیالیسم : راه بردگی
۲-۲) تأثیر سوسیالیسم بر لیبرالیسم
نتیجه: انطباق بحث بر مسوولیت مدنی دولت
گفتار سوم: دولت ایدئولوژی و مسوولیت
۱-۳) مفهوم ایدئولوژی
۲-۳) دولت ایدئولوژی (توتالیتر) : ایدئولوژی در لباس دولت
۳-۳) دولت اسلامی ایران
نتیجه: انطباق بحث بر مسوولیت مدنی دولت
فصل دوم: مسوولیت مدنی دولت
بخش نخست: تقصیر دولت
گفتار نخست: خلق مفهوم تقصیر دولت
۱-۱) از مسوولیت تا تقصیر
۲-۱) از تقصیر شخصی مامور دولت تا تقصیر دستگاه اداری
۱-۲-۱) تعارض ابتدایی دو مفهوم «تقصیر شخصی مامور دولت» و «تقصیر نهاد عمومی»
۲-۲-۱)خلق موازی مسوولیت نهاد عمومی
۳-۲-۱) امکان جمع خطای شخصی و خطای اداری
گفتار دوم: مفهوم تقصیر در ارتباط با دولت
۱-۲) خطای اداری در تقابل با خطای شخصی (غیر اداری)
۱-۱-۲) نظریه شهودی تشخیص خطای اداری از خطای غیر اداری
۲-۱-۲) نظریه تخطی از چارچوب تکالیف اداری
۳-۱-۲) سنگینی تقصیر به عنوان معیار تشخیص خطای شخصی
۴-۱-۲) کژ نظمی دستگاه اداری معیار تشخیص خطای اداری
۵-۱-۲) نظریه عدمی تقصیر اداری (تحلیل ماده ۱۱ ق.م.م)
۶-۱-۲) خطای اداری به مثابه نقض تکلیف مواظبت
۱-۶-۱-۲) نقض تکلیف مواظبت با نقض قوانین حمایت کننده از سلامتی و منافع عموم مردم (تحلیل ماده ۱۱ ق.م.م.)
۲-۶-۱-۲) صدور یا لغو اشتباه آمیز مجوزهای قانونی
۳-۶-۱-۲) اجرای تبعیض آمیز و نابرابر مقررات
۴-۶-۱-۲) نظارت قانونی نامناسب (تحلیل ماده ۱۱ ق.م.م)
۳) تفسیر زبانی خطای اداری
۱-۳) روش زبان نمادین در تعیین مفهوم تقصیر دولت
۱-۱-۳) روش فرگه در تعیین مفهوم تقصیر دولت
۲-۱-۳) روش راسل در تشخیص مفهوم تقصیر دولت
۳-۱-۳) نظریه تصویری ویتگنشتاین و مفهوم تقصیر دولت
۲-۳) روش مکتب زبان روزمره در تشخیص مفهوم تقصیر دولت
۱-۲-۳) روش ویتگنشتاین متأخر در تشخیص مفهوم تقصیر دولت
۲-۲-۳) روش زبانی رایل در شناخت مفهوم تقصیر دولت
۳-۲-۳) روش زبانی آستن در تشخیص تقصیر دولت
بخش دوم: رابطه سببیت
گفتار نخست: معیارهای احراز رابطه سببیت
۱-۱) نظریه سبب بی واسطه و نزدیک
۲-۱) نظریه برابری اسباب و شرایط
۳-۱) نظریه سبب مناسب
۴-۱) نظریه سبب مقدم در تأثیر (تحلیل ماده ۱۱ ق.م.م)
گفتار دوم: اسباب خارجی ورود خسارت
۱-۲) تقصیر زیان دیده
۲-۲) فعل شخص ثالث
۳-۲) قوه قاهره و آفت ناگهانی (تحلیل ماده ۱۱ ق.م.م)
گفتار سوم: نقش برخی از انواع تقصیر در احراز رابطه سببیت
۱-۳) خطای سنگین
۱-۱-۳) ضوابط تشخیص و تعیین خطای سنگین دولت
۱-۱-۱-۳) خطای ذاتاً سنگین
۱-۱-۱-۱-۳) نقض تکالیف اساسی
۲-۱-۱-۱-۳) نقض اساسی تکالیف اداری
۲-۱-۱-۳) تشخیص خطای سنگین بر اساس نتایج حاصل شده
۲-۱-۳) مصادیق خطای سنگین دولت
۱-۲-۱-۳) نقض تکلیف رعایت اعتبار امر قضاوت شده
۲-۲-۱-۳) نقض تکلیف رعایت حقوق اساسی اشخاص
۳-۲-۱-۳) تجاوز از حدود مقررات مالیاتی
۴-۲-۱-۳) تقصیر در ایفای تکالیف نظارتی
۵-۲-۱-۳) خطای سازمانهای تنبیهی در اجرای تکالیف خود
۶-۲-۱-۳) خطایی که در چارچوب شرط عدم مسوولیت واقع میشود
۷-۲-۱-۳) خطاهای خاص ارتکاب یافته توسط پلیس
۸-۲-۱-۳) خطای خاص ارتکاب یافته در جریان فعالیتهای بیمارستانی
۳-۱-۳) دلایل توجیهی به کار بستن ضابطه خطای سنگین
۱-۳-۱-۳) دلایل مبتنی بر سرشت فعل زیانبار
۱) دلایل فرعی
۲) دلیل اصلی : دشواری فعالیت
۲-۳-۱-۳) دلایل مبتنی بر شرایط عینی احاطه کننده فعل زیانبار
۱) اوضاع و احوال موجود در حین ارتکاب فعل زیانبار
۲) نوع رابطه میان دستگاه اداری و زیاندیده (تحلیل ماده ۱۱ ق.م.م)
۲-۳) خطای عمدی دولت
۱-۲-۳) دیدگاه مبتنی بر یگانگی شخصیت کارمند و دستگاه اداری
۲-۲-۳) دیدگاه مبتنی بر دوگانگی شخصیت کارمند و دستگاه اداری (تحلیل ماده ۱۱ ق.م.م)
بخش سوم: خسارت
گفتار نخست: شرایط ضرر قابل مطالب
۱-۱) اوصاف قاطع خسارت
۱-۱-۱) خسارت باید مسلم باشد
۲-۱-۱) خسارت باید مستقیم باشد
۲-۱) اوصاف مورد اختلاف خسارت
۱-۲-۱) خسارت باید جبران نشده باشد
۲-۲-۱) خسارت باید قابل پیش بینی باشد
گفتار دوم: اقسام خسارت و راههای جبران آنها
۱-۲) خسارت اقتصادی
۱-۱-۲) محدودیت های وارد بر خسارتهای صرفاً اقتصادی
۲-۲) از دست رفتن موقعیت (شانس)
۳-۲) خسارت معنوی
۴-۲) زیان جسمی
۵-۲) مرگ و غرامت
۶-۲) خسارت وارد بر اموال
گفتار سوم: تقسیم خسارت میان شرکای حادثه زیان بار
۱-۳) مشارکت دولت و دیگر اشخاص در ایجاد حادثه زیان بار
۱-۱-۳) مشارکت دولت و مامور آن در ایجاد حادثه زیان بار
۱-۱-۱-۳) اجتماع خطای شخصی مامور و خطای اداری
۲-۱-۱-۳) اجتماع خطای شخصی مامور و خطای اداری فرضی
۲-۱-۳) مشارکت دولت و شخص خصوصی غیر مستخدم دولت در ایجاد حادثه زیان بار
۱-۲-۱-۳) اجتماع خطای اداری و تقصیر شخص خصوصی ثالث
۲-۲-۱-۳) اجتماع خطای اداری و تقصیر زیان دیده
۳-۱-۳)اجتماع خطاهای دو دستگاه اداری
۱-۳-۱-۳) مداخله اندامی دستگاه های اداری
۲-۳-۱-۳) مداخله عملی دو دستگاه اداری
۲-۳) نقش تضامن در مسوولیت جمعی دولت و دیگر اشخاص
۱-۲-۳) اصل تضامن در مسوولیت مدنی دولت در کامن لا
۲-۲-۳) پذیرش استثنایی تضامن در حقوق فرانسه
۳-۳) تقسیم خسارت میان دولت و شرکای آن
۱-۳-۳) روش قراردادی تقسیم مسوولیت
۲-۳-۳) روش های مختلف غیر قراردادی تقسیم مسوولیت
۱-۲-۳-۳)تقسیم مسوولیت بر مبنای سنگینی تقصیر
۲-۲-۳-۳) تقسیم مسوولیت به نسبت مساوی
۳-۲-۳-۳) تقسیم مسوولیت بر مبنای میزان تاثیر تقسیم
گفتار چهارم: مسایل مرتبط با خسارت در دادرسی ها
۱-۴) اشخاص و مراجع درگیر با دعوای خسارت
۱-۱-۴) خواهان دعوای مسوولیت مدنی دولت
۱) زیاندیده مستقیم
۲) مشمولان زیان پخش شده
۲-۱-۴) نهاد عمومی خوانده دعوا
۳-۱-۴) مراجع قضایی صلاحیتدار برای رسیدگی به دعوای خسارت علیه دولت
۱-۳-۱-۴) نظام قضایی مبتنی بر مراجع قضایی خاص
۲-۳-۱-۴) نظام قضایی مبتنی بر مراجع قضایی عام
۳-۳-۱-۴) نظام قضایی مختلط
۲-۴) چگونگی جبران خسارت
بخش چهارم: مسوولیت های بدون تقصیر
گفتار نخست: مبانی مسوولیت بدون تقصیر دولت
۱-۱) مبانی سیاسی مسوولیت بدون تقصیر دولت
۲-۱) انصاف: مبنای مسوولیت بدون تقصیر دولت
گفتار دوم: اقسام مسوولیت بدون تقصیر دولت
۱-۲) مسوولیت ناشی از کارهای خطرناک دولت
۲-۲) مسوولیت ناشی از شرکت داوطلبانه افراد در خدمات عمومی
۳-۲) مسوولیت ناشی از کارهای عمومی (تحلیل ماده ۱۱ ق.م.م.)
۴-۲) مسوولیت ناشی از مزاحمت دایمی
۵-۲) مسوولیت ناشی از قانونگذاری
چکیده و سخن آخر
فهرست منابع
منابع به زبان فارسی:
۱)آدمیت ، فریدون، امیرکبیر و ایران، انتشارات خوارزمی، چاپ هشتم، ۱۳۷۹٫
۲) ابن خلدون، مقدمه، ترجمه محمد پروین گنابادی، انتشارات علمی و فرهنگی، ۱۳۶۱
۳) ارسطو، سیاست، ترجمه حمید عنایت، انتشارات علمی و فرهنگی ، چاپ چهارم، ۱۳۸۱٫
۴) استرول، اورام، فلسفه تحلیلی در قرن بیستم، ترجمه فریدون فاطمی، نشر مرکز، چاپ اول، ۱۳۸۳٫
۵) افلاطون، جمهور، ترجمه فواد روحانی، انتشارات علمی و فرهنگی، چاپ دهم، ۱۳۸۴٫
۶) بردشا، لی، فلسفه سیاسی هاناآرنت، ترجمه خشایار دیهیمی، طرح نو، چاپ اول، ۱۳۸۰٫
۷) بشیریه، حسین، عقل در سیاست ، نشر نگاه معاصر، ۱۳۸۲٫
۸) بشیریه، حسین، موانع توسعه سیاسی در ایران،گام نو، چاپ پنجم، ۱۳۸۴